Zou jij je boodschappen in een tas van mensenhaar stoppen? Hoe zou jij het vinden om je tafel te dekken met servies gemaakt van dierlijk bloedafval, verzameld uit slachthuizen? En als je jezelf trakteert op een nieuwe designer tas, zou je dan kiezen voor een tas die is gemaakt van koeiendarmen? Goede ontwerpers laten ons twee keer nadenken over de producten die we kopen en de middelen die nodig zijn om ze te produceren. Door ons te confronteren met gedateerde opvattingen, dagen zij ons uit om verder te kijken dan het voor de hand liggende. En weten zij onze perceptie van taboe te verschuiven “from gross to great”.

Vorige week was Fitzroy er op uit en bezocht zij Material District in Rotterdam om de nieuwste trends in materialen te verkennen. Tijdens ons bezoek viel het op dat sommige producten langere tijd geleden zijn ontworpen, maar nu pas tentoongesteld worden. Liesbeth In T’ Hout, ambassadeur van de afdeling Textiel en Stoffen, licht toe dat echte innovatieve projecten een langere experimentele fase hebben waardoor het vaak langer duurt voordat ze worden tentoongesteld. De urgentie is nu hoog om anders te gaan denken over onze grondstoffen. Het wordt tijd om uit onze comfortzone te treden.

Bungee-jumpen met mensenhaar

Handen omhoog als je ooit walgde van de stapels geknipte haren bij de kapper, vlak voordat de stagiair het moest opvegen. Je hebt je waarschijnlijk nooit afgevraagd wat er met al dat haar gebeurt. Maar welke mogelijkheden brengt dit met zich mee? Alleen al in het Verenigd Koninkrijk wordt jaarlijks 6,5 miljoen kilo aan menselijk haar afval geproduceerd, waarvan bijna alles eindigt op de vuilnisbelt. Kun je je voorstellen dat dit kan worden getransformeerd tot een product met een nieuw doel? Wat dacht je van het gebruik van kinderhaar als touw voor jullie nieuwste tuinschommel? Of het gebruik van je buurmans haar als boodschappentas? (Wacht dit voelt raar). Dit is precies wat Sanne Visser heeft gedaan. Ze deed onderzoek naar afval van menselijk haar en ontdekte hierbij de vele waardevolle eigenschappen die het in zich heeft; met Aziatisch haar als het sterkst en snelst groeiend (wist je dat een hoofd vol met haar bestand is tegen 12 ton aan gewicht?). Om de kracht van mensenhaar te bewijzen ontwierp Visser tevens een bungee-touw. Zou jij het aandurven? De meeste mensen zien de toename van de wereldbevolking als een groot probleem… maar wat als we dit eens vanuit een ander perspectief bekijken en het transformeren in iets geweldigs. Als wij het bureau van Tony & Guy waren, dan wisten we het wel.

Dexter is er niks bij

Zou jij je carpaccio eten van een bord gemaakt van bloed? De meeste mensen zouden hun hoofd schudden bij de gedachte alleen al. Heb je überhaupt wel eens nagedacht waar jouw stukje biefstuk vandaan komt? Het produceren van dit vlees ging gepaard met liters bloed, wat vervolgens eindigt als afval. Steken we ons hoofd in het zand als het gaat om het zien van het eten van vlees en het zien van iets waardevols? Ontwerper Basse Stittgen speelde met dit idee en creëerde een verzameling van plastic voorwerpen, allemaal gemaakt van 100% bloed zonder enige toevoegingen. Hij ontwikkelde zelfs een langspeelplaat die de hartslag van een koe afspeelt. Kan dit bloed ooit als ‘een gewoon object’ worden gezien, zonder verdere associaties. Het zou goed zijn als een merk deze gedachte omarmt en het mainstream maakt voor het grote publiek. Het zal dan eerder een lifestyle merk moeten zijn als bijvoorbeeld G-Star Raw of H&M. Want we betwijfelen het of een McDonalds dit zou aandurven.

Pantoffels van mollen

Je hebt net je tuin gerenoveerd als er plotseling kleine heuveltjes opduiken, die vervolgens je hele gazon ruïneren. Een invasie mollen. Een voor de hand liggende oplossing is een mollenvanger erbij roepen. Zij vangen gemiddeld zo’n 500 mollen per dag, die ze dan vervolgens weer weggooien. Ontwerpers Van Eijk en Van der Lubbe creëerden schattige pantoffels… van mollen. ‘The comfort game’ is hierbij sterk, maar misschien gaat het wel een stap te ver. Wij zijn nog in dubio.

Darm clutch

Klinkt uniek in de oren toch: tassen gemaakt van darmen van een koe. Het voelt en ziet eruit als echt leer, waarbij alle tassen een unieke vorm en textuur hebben. Geen enkele tas is dezelfde. Designer Van Katwijk zocht naar alternatieven voor leer toen ze op idee kwam om hiervoor koeiendarmen te gebruiken. De darmen zijn een bijkomend dagelijks afvalproduct in de vleesindustrie. Maar met dit project krijgen ze een nieuw luxueus hiernamaals; geen recycle maar een upcycle. Van Katwijk laat de schoonheid zien vanuit een verborgen en onverwachte hoek. Sterker nog: de unieke, ruwe en wonkelige textuur van de darm is veel interessanter is dan gewoon oud leer.

Eet je meubel

Waarom niet de dag beginnen met een kopje thee en een hapje uit je stoel? Televisiekijken terwijl je je tanden zet in je tafelblad? Dit klinkt misschien bizar maar voor Lanzavecchia + Wai zijn eetbare meubels geen verleden tijd meer. Voorbeelden zijn een stoel gemaakt van 24 kilo witte chocolade en een bijzettafel gemaakt van snoep. Al het meubilair kan gegeten worden tot er slechts hetgeen overblijft wat functioneert als basis frame. Want het moet wel een meubel blijven. Dit project laat zien dat het mogelijk is om te veranderen van design, zonder het verkorten van de economische levensduur. En dat is weer beter voor het milieu. Objecten worden eetbaar en willen ook gegeten worden. Zou het niet geweldig zijn om het design van je meubels te veranderen zonder je hierover schuldig te voelen? We hebben M&M’s al laten weten dat deze trend eraan zit te komen: beetje fun, beetje rebel, dat past wel bij hen.

Van te voren hadden wij al over deze innovaties gelezen, natuurlijk is het een andere ervaring om deze in het echt te voelen. De ontwerpers van bovenstaande projecten helpen ons met een kritische blik te kijken naar de dogma's in design. Het breken van materiële taboes opent een wereld vol met mogelijkheden. Wij als bureau willen kijken naar alle veranderingen om ons heen, zodat merken meer “adaptable to change” worden. Benieuwd welke merken in gaan haken op deze veranderingen.

Pernille Kok-Jensen is als Director Cultural Insights bij Fitzroy verantwoordelijk voor onderzoek, strategische en culturele inzichten.